انواع روش‌های تخریب ساختمان

به هر دلیلی که تصمیم به تخریب ساختمان گرفته‌اید، این مقاله اطلاعات مفیدی در این حوزه در اختیار شما قرار می‌دهد. در این مقاله سعی شده است اطلاعات مفیدی در خصوص انواع روش‌های تخریب ساختمان در اختیار شما قرار داد شود. آشنایی با انواع روش‌های تخریب ساختمان شما را در انتخاب روشی درست و مناسب برای پروژه تان کمک می‌کند. اما چرا به سراغ تخریب ساختمان می‌رویم؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که دلایل زیادی برای اقدام به تخریب ساختمان‌ها وجود دارد. اتمام عمر ساختمان، بازسازی و نوسازی ساختمان، تخریب بخشی از ساختمان از جمله مهم‌ترین دلایل تخریب ساختمان‌ها به شمار می‌رود. اگر شما هم در یک خانه قدیمی زندگی‌ می‌کنید یا بر اثر حوادث بخشی از خانه شما تخریب شده است و یا از سبک خانه خود خسته شده‌اید و به قول معروف می‌خواهید، بکوبید و از نو بسازید، در ادامه مقاله همراه ما باشید.

فرآیند تخریب ساختمان چگونه است؟

بهتر است قبل از بررسی انواع روش‌های تخریب ساختمان با فرآیند تخریب ساختمان آشنا شویم. برای انجام تخریب ساختمان به صورت اصولی و ایمن باید مراحل مختلفی را طی کنید. مراحلی که دقت در انجام با کیفیت آنها شما را از خطرات احتمالی تخریب ساختمان در امان نگه ‌می‌دارد. مهم‌ترین مراحل تخریب ساختمان را می‌توان در قالب 4 مرحله زیر بیان کرد:

1 . بررسی وضعیت ساختمان

بررسی وضعیت ساختمان به معنای بررسی پارامترهای مختلف سازه و محیط اطراف آن پیش از تخریب است. نقشه برداری ساختمان و سازه، دو روش بررسی وضعیت ساختمان جهت تخریب به شمار می‌روند که در ادامه هر یک را به صورت جداگانه بررسی می‌کنیم.

نقشه برداری از ساختمان جهت انجام فعالیت تخریب به بررسی مسائلی موارد زیر مورد بررسی قرار می‌گیرد:

1. انواع مصالح ساختمانی مورد استفاده در ساختمان
2. وجود فاضلاب، مواد خطرناک، مواد ناشی از مواد شیمیایی سمی، مواد قابل اشتعال یا انفجاری و رادیواکتیو و مانند آن
3. شرایط زهکشی و مشکلات احتمالی در آلودگی آب، سیل و فرسایش
4. امکانات مشترک با ساختمان مجاور، از جمله راه پله های مشترک، دیوارهای جداکننده
5.  شرایط تردد عابر پیاده و وسایل نقلیه مجاور
6. حساسیت محله نسبت به صدا، گرد و غبار، لرزش و تاثیر ترافیک

در نقشه‌برداری ساختاری نیز مواردی مانند: روش ساخت، سیستم سازه‌ای و شرایط سازه‌ای زیرزمین ها، مخازن یا طاق‌های زیرزمینی، سیستم ساختاری اصلی به کار رفته در طراحی ساختمان و وضعیت فعلی ساختمان مورد بررسی قرار می‌گیرد.

2 . حذف مواد خطرناک پیش از تخریب ساختمان

پیش از انجام عملیات تخریب لازم است که نسبت به حذف مواد خطرناک اقدام شود. اما منظور از مواد خطرناک چه موادی است؟ به طور کلی هر گونه مواد نفتی، مواد معدنی خطرناک و یا مواد قابل اشتعال و مانند آن، باید قبل از تخریب پاکسازی شوند. در واقع بهتر است قبل از اقدام به تخریب، توسط یک تیم تخصصی نسبت به برداشتن و حذف مواد آسیب‌رسان و خطرناک اقدام شود.

 3 . تهیه طرح تخریب ساختمان

در گام سوم با در نظر گرفتن اطلاعات بدست آمده در مرحله نقشه برداری، حذف مواد خطرناک و انتخاب روش تخریب مورد نظر یک طرح تخریب دقیق ایجاد می‌شود. در این طرح محل ساختمانی که قرار است تخریب شود، فاصله آن تا ساختمان‌ها، خیابان‌ها و سازه‌های مجاور، سیستم پشتیبان سازه ساختمان نیز بررسی و تعیین می‌شود.

در این طرح، تمام اقدامات پیشگیرانه برای حفاظت از مردم از جمله مدیریت عبور و مرور، ایجاد گذرگاه های سرپوشیده، داربست ها، صفحه‌های محافظ و توری های ایمنی انجام می‌شود. همچنین روش رسیدگی به نخاله‌های ساختمانی تخریب شده و زمان مورد نیاز برای فرآیند کامل تخریب نیز در طرح تخریب ساختمان تعیین می‌شوند.

4 . اقدامات ایمنی لازم پیش از تخریب ساختمان

به منظور انجام اقدامات ایمنی لازم پیش از تخریب ساختمان، باید به تمامی کارگران، ناظران سایت و مهندسان از جمله اپراتورهای کارخانه و تجهیزات در مورد خطرات احتمالی و روند تخریب توضیح داده شود. تمام کالاهایی که قابل اشتعال هستند از سایت خارج می‌شوند مگر اینکه در کار مورد استفاده قرار گیرند. تمام مواد قابل اشتعال مانند چوب، الوار، سوخت و غیره در انبارهای مناسب نگهداری می شوند.

همچنین برای حفظ ایمنی لازم است تجهیزات آتش نشانی تا پایان مراحل در محل تخریب مستقر باشند. در واقع به دلیل تخریب سازه، کارگران با مشکلات زیادی از جمله قرار گرفتن در معرض گرد و غبار، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی، استرس گرمایی و تهویه، قرار گرفتن در معرض صدا، نیاز به امکانات پزشکی و کمک‌های اولیه رو به رو هستند و بنابراین لازم است برای غلبه بر این مشکلات اقدامات مناسبی انجام شود.

انواع روش‌های تخریب ساختمان

حتما تاکنون با برخی از انواع روش‌های تخریب ساختمان آشنا شده‌اید. روش‌هایی مانند تخریب دستی و یا با استفاده از ماشین‌های مکانیکی که بسیار زیاد مورد استفاده قرار می‌گیرند. علاوه بر روش‌های معمول گفته شده، روش‌هایی مانند برش با اره، استفاده از گوی تخریب و انفجار نیز کمابیش مورد استفاده قرار می‌گیرند.

از طرفی با توجه به اینکه هر کدام از روش‌های گفته شده شرایط، ویژگی‌ها و محدودیت‌های مخصوص به خود را دارند، انتخاب شیوه تخریب مناسب پروژه بسیار حائز اهمیت است. به همین خاطر و با توجه به گستردگی انواع روش‌های تخریب ساختمان، انتخاب روش تخریب ساختمان مناسب توسط ناظر ساختمان به عوامل متعددی نظیر شرایط فعلی ساختمان، محل ساختمان و سازه‌های مجاور، نوع سازه استفاده شده در ساختمان، امکانات، تجهیزات و نیروی انسانی در دسترس، مدت زمان و بودجه اقتصادی پروژه بستگی دارد.

به عنوان مثال روش‌های تخریب برای انواع مختلف سازه مانند سازه باربر، سازه قاب RCC ، سازه فولادی و غیره متفاوت است. به طور کلی اگر اندازه سازه کوچک باشد، روش خاصی برای تخریب لازم نیست و می‌توان از تخریب دستی استفاده کرد. اگر ساختار سازه بزرگ باشد، انتخاب تکنیک مناسب تخریب مورد نیاز است.

با توجه به پیشرفت علم و تکنولوژی روش‌های نوین بسیاری در حوزه تخریب ایجاد شده است . روش‌هایی مانند TECOREP و NEDA که حتما در قالب مقاله‌‌ای جداگانه به توضیح آن‌ها خواهیم پرداخت.

شرکت ساختمانی پارسلند ارائه‌دهنده کلیه خدمات ساختمانی با بهترین کیفیت، جهت دریافت مشاوره تخصصی تمامی حوزه‌های ساختمانی با کارشناسان ما در پارسلند تماس بگیرید. در ادامه مقاله با بررسی تخصصی انواع روش‌های تخریب ساختمان همراه ما باشید.

. روش تخریب دستی ساختمان

در میان انواع روش‌های تخریب ساختمان، رایج‌ترین روش تخریب ساختمان‌های کوچک، روش تخریب دستی است. در روش تخریب دستی ساختمان، فرآیند تخریب بدون استفاده از ماشین آلات تخریب انجام می‌شود. این روش‌ در مقایسه با سایر روش‌های تخریب هزینه کمتری دارد. از طرفی در صورت استفاده از نیروی انسانی ماهر و رعایت نکات و دستورالعمل‌ها، ایمنی قابل قبولی نیز خواهد داشت.

شما هم به فکر کاهش هزینه‌های ساختمانی خود هستید؟ بازیافت مصالح و مواد حاصل از تخریب موجب کاهش اثرات زیست محیطی و کاهش هزینه‌های پروژه می‌شود. که این موضوع به خوبی در روش تخریب دستی ساختمان قابل پیاده سازی است. تنها ایراد قابل ذکر این روش را می‌توان سرعت پائین اجرای آن دانست.

در فرآیند اجرایی روش تخریب دستی ساختمان که برای ساختمان‌های نهایتا دو طبقه مقرون به صرفه است، تخریب از طبقات بالایی شروع می‌شود. در هر طبقه با توجه به اصول بارگذاری ساختمان به ترتیب کف‌ها، تیرهای فرعی طبقه، ستون ها و دیوارهای غیرحمال و در نهایت دیوارهای حمال و فونداسیون تخریب می‌شوند.

. روش تخریب مکانیکی ساختمان

این روش مشابه روش تخریب دستی ساختمان است. با این تفاوت که نیروی انسانی به عنوان عامل اصلی تخریب نبوده و نقش هدایتگر ماشین آلات و ابزار تخصصی مکانیکی را بر عهده دارد. استفاده از بلدوزر، بیل‌های مکانیکی و ماشین آلاتی مانند آن در روش تخریب مکانیکی اتفاق می‌افتد. روش تخریب مکانیکی ساختمان در مقایسه با تخریب دستی هزینه بیشتری در بر خواهد داشت. اما در مقابل سرعت بالاتری نیز ارائه می‌دهد.

حتما برای شما هم سوال پیش آمده است که برای ساختمان‌‌هایی با ارتفاع بالا این روش به صرفه است؟ پاسخ خیر است. پیشنهاد ما در پارسلند برای تخریب ساختمان‌های بلند استفاده از روش تخریب ساختمان با ماشین‌های دارای بازوی هیدرولیکی است. در این روش که زیر شاخه روش تخریب مکانیک ساختمان به شمار می‌رود، برای تخریب ساختمان‌هایی بیش از 5 طبقه که امکان استقاده از بولدوزر، بیل مکانیکی و تجهیزات مانند آن وجود ندارد از ماشین بازوبلند هیدرولیکی استفاده می‌شود.

. تخریب ساختمان با استفاده از گوی تخریب

حتما شما نیز استفاده از گو‌ی‌های تخریب را در فیلم‌های قدیمی دیده‌اید. تخریب ساختمان با استفاده از گوی تخریب، یکی از قدیمی‌ترین انواع روش‌های تخریب ساختمان به شمار می‌رود. در این روش یک گوی فولادی بزرگ با وزن حداقلی 6 تن از بازوی یک جرثقیل آویزان می‌شود. سپس با حرکت دورانی این جرثقیل گوی به ساختمان برخورد کرده و آن را تخریب می‌کند.

امروزه این روش با توجه به وجود ماشین آلات هیدرولیکی، کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد اما این روش هنوز هم برای ساختمان‌های مخروبه، سیلوها و سایر تاسیسات صنعتی مناسب است. نکته قابل توجه در این روش این است که انجام عملیات، نیازمند فضای آزاد بسیار زیاد در اطراف جرثقیل و همچنین استفاده از نیروی انسانی با مهارت بالا برای کنترل جرثقیل می‌باشد.

همچنین در روش تخریب ساختمان با استفاده از گوی تخریب‌کننده دو شیوه سقوط عمودی توپ و حرکت چرخشی توپ وجود دارد که بنا به شرایط از هر کدام از آن‌ها می‌توان استفاده کرد.

. روش تخریب انفجاری ساختمان

کمی حرفه‌ای‌تر عمل کنید؛ روش تخریب انفجاری ساختمان یکی از تخصصی‌ترین انواع روش‌های تخریب ساختمان به شمار می‌رود. در این روش که در مقایسه با دیگر روش‌ها به دانش، تخصص، تجربه و برنامه‌ریزی دقیق‌تری نیاز دارد، لازم است قبل از استفاده شرایط پروژه و امکان انجام آن بررسی شود.

با توجه به اثرات انفجار مانند موج انفجار، قبل از شروع عملیات تخریب ساختمان با استفاده از روش انفجار باید ساختمان مورد نظر به طور کلی تخلیه شود و پس از آن منطقه اطراف با توجه به شعاع انفجار و بزرگی ساختمان پاکسازی شود.

برای شروع لازم است ابتدا عملیات پیش تضعیف سازه طبق نظر کارشناسان و متخصصین تخریب انجام شود. عملیات پیش تضعیف با تضعیف بافت ساختمان، تخریب اصولی ساختمان و استفاده بهینه از مواد منفجره را تضمین می‌کند. این موضوع موجب کم شدن اثرات زیست محیطی انفجار نیز می‌شود. در روش تخریب انفجاری ساختمان از انواع روش‌های تخریب ساختمان، بسته به نحوه سقوط سازه، دو نوع انفجار وجود دارد:

سقوط سازه به طرفین

این روش مانند سقوط یک درخت اتفاق خواهد افتاد. در واقع عملیات پیش تضعیف و انفجار طوری برنامه‌ریزی و اجرا می‌شود که سازه به یک سمت دلخواه فرو بریزد. در صورت وجود فضای آزاد در کنار ساختمان، این نوع تخریب مناسب است. به عنوان مثال اگر فضای آزاد در سمت چپ ساختمان موجود باشد، مواد منفجره در ستون‌های سمت چپ کار گذاشته می‌شوند. پس از انفجار مواد منفجره جاسازی شده، ستون ها تخریب می‌شوند و  ساختمان به سمت چپ سقوط می‌کند. در صورت نیاز در این روش از کابل‌های فولادی برای کنترل جهت سقوط ساختمان استفاده می‌شود.

سقوط سازه در جای خودش

زمانی که فضاهای آزاد در اطراف ساختمان در دسترس نباشد نمی‌توانیم از سبک قبلی در روش تخریب انفجاری ساختمان استفاده کنیم. در این شرایط بهتر است مهندسی تخریب ساختمان طوری انجام شود که ساختمان درست در مکان خود سقوط کند. به عبارت ساده‌تر ساختمان بر خود آوار شود.

 در این نوع تخریب، مواد منفجره در طبقات پایین ساختمان قرار می‌گیرند. شرکت‌های مجاز به استفاده از انفجار باید به این نکته توجه داشته باشند که مواد منفجره باید به مقداری باشد که پس از انفجار ساختمان به یکباره تخریب شود. میزان مناسب مواد منفجره و تنظیم دقیق زمان انفجار موجب جلوگیری از سقوط سازه به طرفین می‌شود. با توجه به پیچیدگی این موضوع کمتر شرکتی در دنیا تجربه این نوع تخریب را دارد.

شرکت ساختمانی پارسلند

از این که تا پایان مقاله همراه ما بودید سپاسگذاریم. شرکت ساختمانی پارسلند با استفاده از کارشناسان مجرب در تمامی حوزه‌های ساختمانی، خدمات با کیفیتی ارائه می‌دهد. از خدمات اخذ مجوز و پروژه‌های طراحی و معماری تا پیاده‌سازی و اجرا، پارسلند مجری پروژه‌های ساختمانی شما خواهد بود. شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره تخصصی حوزه ساختمانی با کارشناسان ما در پارسلند تماس بگیرید.

نویسنده: سید مهدی عدنانی ساداتی