در طراحی ساختمان عوامل بسیاری به صورت مستقیم و غیرمستقیم تاثیر گذار هستند. از پیچیدهترین امور در رشته معماری، طراحی ساختمان است. طراحی ساختمان و نقشه آن به شرایط اقتصادی و اجتماعی افراد بستگی دارد. نوع طراحی ساختمان میتواند تاثیر مثبت و یا منفی بر روی وضعیت رفاهی و روانی خانواده داشته باشد. برای کسب بیشترین کارایی از ساختمان، باید فضاهای آن شناسایی و دسته بندی شوند. بنابراین پیش از طراحی ساختمان کلیه فضاها را تعیین کنید. در این مقاله اطلاعاتی از موارد مهم هنگام طراحی نقشه ساختمان ارائه خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
تراکم ساختمانی
در طراحی ساختمان، تراکم به دو بخش اصلی «تراکم ساختمانی» و «تراکم جمعیتی» تقسیم میشود. از شاخصهای متفاوتی جهت کنترل تراکم ساختمانی استفاده میشود از جمله:
* تراکم ساختمانی
* ضریب سطح اشغال
* ارتفاع ساختمان
* تراکم واحد مسکونی در سطح
لازم به ذکر است که تراکم منطقه در طراحی ساختمان نیز اهمیت دارد؛ اما با توجه به وجود اطلاعات مربوط به آن در شهرداری، نیازی به کسب اطلاعات در این مورد ندارید.
موارد مهمی که از تراکم ساختمانی هنگام طراحی ساختمان باید بدانیم شامل تعداد واحد در هر طبقه ساختمان، تعداد طبقات مجاز ساختمان، ضریب سطح اشغال و حداکثر ارتفاع مجاز ساختمان میشود. تمامی این اطلاعات در پیش نویس پروانه ساختمانی و دستور نقشه مشخص هستند.
تاثیر طراحی ساختمان در فروش خانه
بهتر است همیشه نیم نگاهی به آینده و احتمال تغییر در زندگی داشته باشیم. به این مورد توجه کنید که ممکن است برای همیشه در خانه خود نمانید و در آینده قصد فروش آن را داشته باشید. بنابراین پیشنهاد میکنیم هنگام طراحی ساختمان، این احتمال را بدهید که ممکن است خانه خود را به فروش برسانید.
بهتر است هنگام طراحی ساختمان، به کاربردی بودن آن توجه کنید؛ زیرا در هنگام فروش با چالشهای کمتری مواجه میشوید.
ضریب سطح اشغال
به مساحت یا متراژ مجاز برای ساخت خانه نسبت به متراژ کل زمین، ضریب سطح اشغال میگویند و به صورت درصد بیان میشود. ضریب سطح در بخشهای مختلف هر شهر متفاوت است؛ ضریب سطح اشغال معمولا بین 40 الی 60 درصد در نظر گرفته میشود.
مقدار پیشروی مجاز
حداکثر پیشروی مجاز با ضریب سطح اشغال رابطه مستقیم دارد. ضریب سطح اشغال تعیین میکند که چه مساحتی از زمین را میتوانیم برای ساخت بنای ساختمان استفاده کنیم و چه مقدار از آن را به حیاط و فضای باز اختصاص دهیم.
عدد 40 الی 60 درصد که در ضریب سطح اشغال بیان شد، در میزان طول پیشروی نیز استفاده میشود؛ به این گونه که به همان میزان میتوانیم در طول ساختمان پیشروی کنیم. به عنوان مثال اگر ابعاد یک زمین 25 در 10 متر باشد، و ضریب سطح اشغال نیز 60 درصد در نظر بگیریم، حداکثر طول پیشروی ساختمان معادل 15 متر خواهد بود و ابعاد بنا 15 در 10 متر میشود.
البته توجه کنید که ضریب سطح اشغال میتواند متفاوت باشد و در طراحی ساختمان باید به آن توجه کنیم.
میزان کنسول
به میزان پیش آمدگی ساختمان در خیابان، کنسول میگویند. ساختمانهای شمالی فاقد کنسول هستند. در طراحی خانههای جنوبی یا خانههایی که در نبش خیابان قرار دارند، با توجه به عرض خیابان میتوانیم مقداری به عنوان کنسول پیشروی کنیم و به متراژ زیربنای ساختمان اضافه کنیم.
میزان کنسول با عرض خیابان رابطه مستقیم دارد و از قاعده زیر پیروی میکند:
* عدم اجازه به اجرای کنسول در خیابان با عرض کمتر از 10 متر
* 60 سانتی متر کنسول مجاز در خیابان با عرض 10 تا 12 متر
* 80 سانتی متر کنسول مجاز در خیابان با عرض 12 تا 20 متر
* حداکثر 120 سانتی متر کنسول مجاز در خیابان با عرض بیشتر از 20 متر
این نکته را فراموش نکنید که پیش از طراحی ساختمان، از جدیدترین قواعد و ضوابط مربوط به ساختمان آگاهی داشته باشید تا در صورت تغییر در قوانین، طراحی به روز داشته باشید و هنگام اجرا با مشکل مواجه نشوید. شرکت ساختمانی پارسلند با آگاهی کامل از قوانین و ضوابط کلیه امور ساختمانی را انجام میدهد.
طراحی پلان
هنگام طراحی ساختمان و پلان آن باید به عرصه توجه کنیم. به فضاهایی که در ساختمان با یکدیگر وابستگی دارند و در بخش مشخصی از نقشه ساختمان مکان یابی میشوند، عرصه میگویند.
پیش از دسته بندی بخشهای مختلف ساختمان، باید از معیارهای مشخصی استفاده کنیم که فضاهای سازگار در یک بخش را به درستی با یکدیگر در یک گروه قرار دهیم و عرصههای ناهماهنگ را از یکدیگر جدا کنیم.
این بخشها و گروه بندی به عوامل مختلفی از جمله اعتقادات جامعه، الگوهای اقلیمی و فرهنگی بستگی دارد. با توجه به آداب، فرهنگ و وجود قومیتهای متفاوت در کشور، شرایط فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی متفاوت در کشور وجود دارد که همگی در طراحی ساختمان و تعیین عرصههای آن تاثیر گذار هستند.
به همین دلیل است که شاهد پلانهای متفاوت در مناطق مختلف کشور با یکدیگر هستیم.
از نکات مهم در طراحی ساختمان، توجه به نزدیکی فضاهای مرتبط با یکدیگر است؛ در صورتی که فضاهای نامرتبط کنار یکدیگر قرار گیرند، موجب عدم رضایت ساکنین میشود.
نکته دیگر در طراحی ساختمان مسکونی، توجه به قسمتهای عمومی و خصوصی ساختمان است. این امر در ایران کاربرد بیشتری دارد و طراحان به فضاها با موضوع محرمیت توجه بیشتری میکنند.
در طراحی ساختمان مسکونی، عرصه بندی معمولا به 5 قسمت تقسیم میشود. این قسمتها عبارت هستند از:
* عرصه خانوادگی
* عرصه خصوصی
* عرصه مراسم و یا پذیرایی
* عرصه خدمات (پارکینگ، انباری و…)
* عرصه فضای باز (و نیمه باز)
طراحی آسانسور و باکس پله
از بخشهای مهم در طراحی ساختمان، جانمایی آسانسور و باکس پله در پلان ساختمان است. از عوامل مهم در جانمایی این بخشها میتوان به متراژ و شکل زمین، عرض زمین، تعداد پارکینگ مورد نیاز و تعداد واحد در هر طبقه اشاره کرد.
پس از آن باید به شکل سرویس پله از جمله پله 2 طرفه، پله 3 طرفه و یا پله 4 طرفه توجه و تصمیم گیری کرد.
هنگام جانمایی آسانسور باید به ابعاد و شکل زمین توجه کرد و بهترین موقعیت جهت قرار دادن آسانسور را در نظر گرفت. توجه کنید برای جانمایی پله هم قاعده خاصی وجود ندارد و همانند آسانسور باید در بهترین موقیعت آن را قرار داد. معمولا مناسبترین مکان برای آسانسور و باکس پله، در وسط پلان ساختمان است، اما همانطور که گفته شد جانمایی پله و آسانسور باید در موقعیت مناسب قرار گیرند و به طراحی ساختمان بستگی دارند.
ضوابط آتش نشانی
رعایت ضوابط آتش نشانی بسیار مهم است زیرا در تامین امنیت و حفظ جان افراد هنگام حادثه بسیار اهمیت دارد. اکثر ضوابط مربوط به آتش نشانی در هنگام اجرای ساختمان باید رعایت شوند اما در زمان طراحی نیز به نکاتی باید توجه شود.
از نکات مهم ضوابط آتش نشانی در طراحی ساختمان، حداقل مساحت فیلتر ورودی واحدهای ساختمان است. منظور از فیلتر ورودی، فضای روبروی سرویس پله و آسانسور است که این فضا، فضای قبل از ورود به واحد است و باید به مقدار کافی وجود داشته باشد.
برای محاسبه این فضا یک فرمول وجود دارد که به شرح زیر است:
Area = N + 3
در این فرمول، تعداد واحد مسکونی در هر طبقه همان N است که باید با 3 متر مربع جمع شود.
نتیجه گیری
در این مقاله به نکاتی از طراحی ساختمان و طراحی بخشهای ساختمان اشاره کردیم. طراحی ساختمان نکات و اصول فراوانی دارد که در شرکت ساختمانی پارسلند، کلیه قواعد، ضوابط و نکات بررسی و رعایت میشوند. پارسلند یک شرکت معماری در اصفهان و تهران است که کلیه امور ساختمانی از جمله اجرا و بازسازی را نیز انجام میدهد. جهت مشاوره و اخذ مجوزات و طراحی و اجرای ساختمان، با شرکت فرداسازان سرزمین پارس (شرکت ساختمانی پارسلند) تماس بگیرید.
نویسنده : حمید قاسمی
- سبک معماری آرت دکو، امید به آینده - دسامبر 19, 2021
- ویژگیهای یک شرکت ساختمانی موفق - دسامبر 14, 2021
- انواع قرارداد ساختمانی - دسامبر 13, 2021